Amanate tembang Dhandhanggula

 

Amanate tembang Dhandhanggula

Amanate tembang Dhandhanggula pada 1-4:

Sing dimaksud amanat yaiku pitutur luhur utawa piwulang minangka piweling sing padha maca tembang Dhandhanggula kanggo nggladhi kapribadhen luhur.

Pada 1 :

1.     Senajan angel yen gelem sinau lan gladhen, suwe-suwe bakal pinter/trampil.

2.     Aja wedi kangelan yen kepingin uripe mulya

3.     Nalika sinau ora usah isin utawa wedi diece wong liya, tetepa greged ben kasil.

4.     Nalika diece wong liya, tambaha gregedmu supaya tambah pinter lan saya maju.

5.     Barang kang kayane abot/angel, menawa tetep greged olehe nyinau, bakal sukses.

Pada 2 :

1.     Ora kena ngece wong liya sing lagi ikhtiyar/ prihatin nggayuh pepinginan/gegayuhan.

2.     Becike dhewe kudu mangerteni pralambange urip supaya slamet.

3.     Yen kepingin urip tentrem kudu bisa mangerteni isyarat/tandha-tandha sing ana sakiwa tengene dhewe.

4.     Aja rumangsa pinter yen sejatine durung bisa/ora ngerti/ ora mudheng.

5.     Asahen atimu supaya pinter maca pralambang ing sajroning urip iki.

6.     Becike wong iku nduweni rasa pangrasa kang alus supaya uripe mulya.

Pada 3:

1.     Prayogane wong urip iku bisa mbedakake barang kang apik lan ala.

2.     Urip kuwi kebak pralambang sing kudu dipahami ben duwe rasa pangrasa sejati.

3.     Yen kepingin mangerteni bab bener/luput kudu nganggo pedhoman, contone wong Islam manut Al-Qur’an minangka Kitab Suci.

4.     Aja rumangsa bener dhewe nanging kudu dimusyawarah amrih dadi apike.

5.     Yen kepingin pinter lan slamet uripe dhewe kudu gelem sinau terus.

Pada 4:

1.     Yen kepingin golek guru, miliha wong sing becik martabate.

2.     Dadi guru iku kudu bisa digugu omongane lan ditiru tumindake.

3.     Guru kang becik iku duwe martabat ing uripe kang bisa dituladha murid-muride.

4.     Duwea martabat, aja malah bejad mengko entuk laknate Gusti Allah.

5.     Yen kepingin uripmu ayem tentrem, leremna atimu, aja nganti nggrangsang kepingin nuruti hawa nepsu kanga ala.

6.     Nalika weweh wong liya, aja ngarep-arep piwalese, dadi sing ikhlas.

Pada 5:

1.     Yen ngomong bab ngelmu aja sembrono lan aja menange dhewe.

2.     Dhewe kudu bisa nyaring/milih bab sing apik lan sing ala, banjur tinggalna sing ala/ora mupangati ing urip.

3.     Kanggo ngadhepi prakara apa wae, kita bisa nganggo rasa pangrasa sejati, aja grusa-grusu.

4.     Nalika atimu lagi mangkel/nesu aja nganti gawe keputusan marga pikiranmu lagi ora padhang.

5.     Yen arep ngrampungi prakara, dhewe kudu adhedhasar dalil, qadis, ijmak, lan kiyase.

Pada 6:

1.     Yen wong urip nganti ninggal patang perkara mau, ora usah dipercaya apa omongane/keputusane.

2.     Wong sing wis ninggal patang prakara mau banjur rumangsa ora perlu sembahyang kamangka kuwi ora bener.

3.     Wong urip kudu manut karo ajaran sing dianut, yen wong Islam kejaba nindakake sholat,

Ora kena nglanggar sarengat (hukum/aturan Islam).

4.     Becike wong Islam iku mangerteni bab halal lan haram supaya bisa mbedakake endi sing oleh dilakoni, endi sing dilarang.

5.     Yen wong iku ora manut karo hukum/aturan sing ana, tatanan urip bisa bubrah/rusak. Uripe dadi ora tentrem lan mulya.

Pada 7:

1.     Jaman saiki akeh wong sing ora pantes dadi guru, mula yen golek guru sing padha ngati-ati.

2.     Ing jaman iki akeh wong pinter nanging ora manut karo aturan agama, mula uripe banjur sengsara, aja ditiru.

3.     Yen duwe pepinginan ana nggugu karepe dhewe, nanging kudu manut karo aturan sing lumaku minangka dhasaring urip.

4.     Aja niru tumindake wong sing mung nuruti kesenengan dhewe, ora gelem manut angger-anggere agama.

5.     Senajan pinter lan ilmune wis dhuwur nanging kudu adhedhasar agama supaya ora mbubrahake tatane wong urip bebrayan.

6.     Yen duwe panemu beda, becike dimakhlumi amarga wong kuwi nduweni pikiran dhewe-dhewe, sing penting ora nglanggar hukum.

Pada 8:

1.     Yen golek guru ing jaman saiki kudu ngati-ati jalaran akeh wong sing kepingin dadi guru senajan ngelmu lan tumindake ora trep.

2.     Urip ing jaman saiki kudu tansah waspada lan ngati-ati, awit ana kahanan sing wolak-walik, bisa njlomprongake wong kang lena.

3.     Anane owah-owahan jaman, barang ala katon apik, barang sing bener dianggep luput, mula sing padha ngati-ati.

4.     Ing mangsa iki wong kudu nduweni ati kang teguh (prinsip), supaya ora mung ela-elu karo bab sing ala, kalebu nalika golek guru sing becik.

Amanat ing dhuwur iku minangka tuladha/conto, para siswa bisa nggoleki dhewe pitutur luhur sing bisa kok jupuk kanggo ndhapuk bebudenmu kang luhur.