Sandiwara
Asale Tembung Sandiwara
Sandiwara
saka tembung sandi lan warah. Sandi tegese winadi, disamar utawa disamun
(rahasia), dene warah tegese piwulang/pitutur
Tegese Sandiwara
Sandiwara
yaiku piwulang kang diwenehake nganggo disamar utawa ora terang-terangan. Dadi
sandiwara kang wujude sawijining lakon
iku isi piwulang kanggo sing padha nonton/ngrungokake. Sandiwara uga
diarani drama, teater, utawa tonil. Sandiwara tradisional ana sing awujud
kethoprak, ludruk, lan sapiturute manut daerahe dhewe-dhewe.
Unggah-Ungguhe
Basa kang digunakake ing sandiwara bisa mawa basa ngoko lugu, ngoko alus, krama
lugu, lan krama alus. Supaya mangerteni isine teks sandiwara, sing maca kudu
ngerti tegese tembung-tembung sing ana ing sajroning dialog.
Tuladha Judhul Sandiwara
Akeh
lakon sandiwara sing isine piwulang becik kanggo pepiling tumrap manungsa kang
watake durung trep. Sandiwara kalebu susastra, jalaran ora mung isine kang
migunani nanging basa kang digunakake kalebu basa kang endah. Paraga ing sandiwara
mragakake watek utawa tindak tanduke manungsa kang maneka warna.
Tuladha
Judhul/Irah-irahane sandiwara:
1. Raja
Kidang Garungan
2. Andhe-andhe
Lumut
3. Saur
Sepuh
4. Tan
Kinira
5. Mak
Lampir
Dimensi Paraga
Ing
sandiwara, paraga lumrahe nduweni 3 dimensi yaiku:
1. Fisiologis
(kahanan awak, umur, lan liyane)
2. Sosiologis
(apa pakaryane, pendidikan, lan liyane)
3. Psikologis
(sikep/tumindak, watak, lan liyane)
Unsur Intrinsik Sandiwara
Perangan/unsur
intrinsic sandiwara ana werna 6 yaiku:
1. Tema
yaiku underaning rembug kang dadi dhasaring lakon kang diarani ide sentral.
2. Paraga
(tokoh) yaiku pawongan kang kajibah mragakake lakon sandiwara.
Paraga
kaperang dadi paraga utama/sentral, paraga tambahan, paraga protagonist, paraga
antagonis, lan liyane.
3. Watake
paraga dibedakake ana paraga kang watake becik lan watake ala. Kualitas paraga,
nalar lan jiwane kang bisa mbedakake paraga siji lan sijine.
4. Setting
utawa latar yaiku papan, wektu, lan kahanane crita kang kedadeyan.
5. Alur
utawa plot yaiku rerangkening kedadeyan kang dadi lakuning crita. Alur ana
werna telu yaiku maju, mundur, utawa campuran.
6. Amanat
utawa pitutur luhur yaiku piwulang becik kanggo tuladha sing padha nonton utawa
maca sandiwara kasebut.
Tuladhane
:
1) Yen
kepingin uripe mulya kudu gelem rekasa lan prihatin olehe makarya
2) Dadia
wong kang jujur yen kepingin uripe makmur
3) Aja
seneng goroh mundhak uripe ketula-tula
Komentar
Posting Komentar